Her zaman göz önünde olan ünlülerin de sağlıkla ilgili merak ettiği konular var. Kimi yakınları, kimi de kendileri için araştırmak istediği sağlık sorunlarını sordu, uzmanlarımız da ünlülerin sorularına, en içten yanıtları verdi.
Nefise Karatay -Sunucu
SORU: Rahim ağzı kanseri aşısının geçerliliği var mı ve ne zaman yaptırmak gerekiyor?
CEVAP: Rahim ağzı kanseri aşısının amacı bu kansere neden olan HPV virüsüne karşı koruma sağlamak. Ancak, bu virüsün belirli tiplerine göre koruma sağlayan aşıyı yaptıran kadınlar, aşıyı yaptırsalar dahi mutlaka her yıl smear testi yaptırmayı ihmal etmemeliler. Aşının HPV virüsüne karşı koruyuculuğu İse yüzde 80-90. Özellikle genç kadınların yaptırmasını tavsiye ettiğimiz bu aşının ideal yaşı 10-26 yaş arasında. Ama 45 yaşına kadar da yaptırmak mümkün.
> Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Cihat
Ünlüler sordu, uzmanlar yanıtladı!
Gülşen- Şarkıcı
SORU: Çevremdeki birçok kişide panikatak rahatsızlığı var. Panikatak oluşuyor ve ne yapmak gerekiyor?
CEVAP: Panikatağın nedeni tam bilinmiyor. Ama Batı’da ve metropollerde, eğitimli, hassas, gergin insanlarda bu rahatsız! ğa daha sık rastlanıyor. Tedavide erken başvuru ile doktor ve hastanın tedavi işbirliği önemli. Bu şartlarda tedavi kolay olsa da kronikleşen panikatakta tedavi uzun sürebiliyor. Başta gelen iki tedavi yöntemi ilaç ve terapi, ilaç hastalığa direnci artırıyor, terapiler de hastalıkla baş etme yöntemleri kazanmada yardımcı o uyor. Spor, meditasyon, pilates ve masaj tedaviye yardımcı oluyor.
Panikatak Derneği Başkam Dr. Muzaffer Uyar
Ünlüler sordu, uzmanlar yanıtladı!
Zeynep Beşerler-oyuncu
SORU: Tansiyon, kalp hastalıklarına neden olur mu? Tansiyon hastaları nasıl beslenmeli?
CEVAP: Hipertansiyon, dünyada en fazla ölüme neden olan hastalıklardan biri. Hipertansiyon, koroner arter, yani kalp hastalıklarında en büyük risk faktörü. Tansiyon rahatsızlığı olan kişiler beslenmede üç kurala uymalılar: Birincisi sigara ve alkolden mutlaka uzak durmak. İkincisi tuzu kesmek; bir kişinin günlük alması gereken tuz miktarı sadece altı gram. Ekmekten bile tuzu
çıkarmak gerekiyor. Üçüncüsü ise meyve ve sebze ağırlıklı beslenmek. Kalp hastalıklarına karşı D vitamini alımı da çok önemli. Ayrıca düzenli olarak egzersiz yapmak da gerekiyor.
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa
Tıp Fakültesi öğretim üyesi
Prof. Dr. Hakan Karpuz
Ünlüler sordu, uzmanlar yanıtladı!
Levent Yüksel-Şarkıcı
SORU; Çok sık yemek yemenin kilo verdirdiğine İnanmıyorum. Sizce doğruluk oranı nedir?
CEVAP: Sık yemek gerçekten kilo verdiriyor. Çünkü sık ve az yemek yemek insülin hormonunun dengeye sokulmasını sağlıyor. İnsülin hormonu az salgılandığı zaman vücut hipoglisemiye giriyor, vücuda besin girmediği için vücut kendini koruma altına alıyor ve metabolizma yavaşlıyor. Sık yemek yemek ise metabolizmayı ve insülin seviyesini ayarlıyor. Aynı saatlerde yemek yemek de vücudun programlanmasına neden oluyor ve insülin salgısı normale dönüyor. Ayrıca az ve sık yemek yemek diğer öğüne çok yüklenilmemesini sağlıyor. Vücut aşırı aç kaldığında ise enerji bulamadığı için yani karbonhidrat ya da protein alamadığı için kas kaybı görülebiliyor.
> Diyetisyen Banu Kazanç
Ünlüler sordu, uzmanlar yanıtladı!
Toprak Sergen-oyuncu
SORU: Gen haritası nedir, ne zaman yaygın uygulaması başlar?
CEVAP: Bir canlıya ait tüm genetik bilgiyi içeren genom haritasından bahsetmek daha doğru olur Genom kelimesi bir hücrenin tüm genleri. DNA’sı yani genetik materyalinin tümünü ifade ediyor. Genomu arkeolojik tabletlere de benzetebiliriz. “Gen haritası ortaya çıkartıldı” dendiği zaman aslında yeni bulunmuş uzun bir tablet düşünülebilir. Önceleri elde bir belge vardır ama bu belgedeki kelimeler bilinmemekte cümle ve paragrafların nereden başlayıp nerede bittiği ve ne yazdığı, yazılanların ne anlama geldiği anlaşılmamaktadır Daha sonra kalıtımın temel ve işlevsel birimleri olan genlerin bu 1.8 metrelik dev DNA molekülünün hangi kromozomunun neresinde yer aldıkları, nereden başlayıp nerede sonlandıklar, ve işlevleri yavaş yavaş anlaşılmaya başlamıştır. Farklı insan ve canlı genom haritaları çıkartılıp DNA dizilerinin birbirleriyle karşılaştırılması sonucunda türler ve bireyler arasındaki farklılıkların genetik temelleri anlaşılmıştır. Genom haritasının bilimsel uygulaması aslında uzun zamandır yapılıyor ve bu uygulamaların sonucunda hemen hemen insan genomundaki tüm genler tanınmaya ve bu genlerin işlevleri anlaşılmaya başlandı. Klinik uygulamalara gelince, kısıtlı da olsa genomik bilgiler meme ya da kolon kanserine ailesel yatkınlığın belirlenmesi, ilaçların yan ve toksik etkilerinden korunma amaçlı olarak hali hazırda değişik amaçlarla kullanılıyor. Teknolojik gelişmelere paralel olarak tüm genom dizisinin ya da genomdaki bazı anlamlı kısımların dizilerinin belirlenmesi, her geçen gün daha da
ucuzlayarak, yakın bir gelecekte herkese sunulabilir hale gelecek. Kişiye özgün bu genomik bilgiye kişisel genom haritası diyebiliriz. 2003 yılında bir insanın genom dizisinin belirlenmesi için milyon dolarlar gerekirken 2009 yılında bu 48 bin dolara kadar düşmüştür. Amerika’nın
ulusal genom araştırma enstitüsü insan genomu dizi analizinin maliyetinin 2014 yılında bin dolara kadar düşürülmesini hedefliyor. Fakat tüm bu genomik bilginin nasıl yorumlanabileceği henüz çok açık değil.
>Acıbadem Hastanesi ‘nden Medikal Biyoloji ve Genetik AnabiUm Dalı Oğreüm Üyesi Doç. Dr. Mustafa Cengiz Yakaer
