Triaj nedir? Kelime anlamı olarak, seçme – ayırma – eleme manasına geliyor. Diğer bir anlamı olan triaj hasta ya da yaralanmış bireyi tedavi sırasına koyma yöntemidir. Peki triaj sisteminin önemi nedir?
Triaj, acil servislerde hastaların aciliyetlerinin belirlenmesini sağlayarak insanlar arasında kargaşayı önler.Bu sayede durumu kritik olan hastaların hayati tehlikelerini atlatabilmesi ve aciliyetleri olan tüm hastaların tedavi ve bakımınlarının uygulanması sağlanmaktadır. Peki triaj uygulamanın amaçlar nelerdir?
TRİAJ UYGULAMASININ AMAÇLARI
Acile gelen hastaların aciliyetlerini belirleyerek bekletilemeyecek hastaların tespitinin yapılmasını sağlamak.
Acile başvuran hastaları geldikleri sıraya göre değil acilen müdahale edilmesi gerekenleri sıraya koymak.
Acile gelen hastaların aciliyetlerine göre trijay sıralarını belirleyip en kısa zaman içinde müdahalelerinin yapılmasını sağlamayı amaçlamaktadır.
Triaj alanında, hastaların triaj sırasını belirlemekle görevli, triaj görevlileri için masa ve sandalye bulunmaktadır ve hastaların acile alınmasını sağlamak için tekerlekli sandalye ve sedyeler de acil servisin bulunduğu alanda hastalara hizmet vermektedir. Triaj, hekim, hemşire ve acil tıp teknisyeni tarafından yapılabilmektedir.
Triajın alanına (acil servis olduğu için) acilen gelmiş bulunan hastaların yakınları sinirli-öfkeli davranışlar sergileyebilecekleri göz önünde bulundurularak 7-24 güvenliği sağlayan bir güvenlik görevlisi bulundurulmalıdır.
Acil servislerde kullanılması için farklı ülkelerde farklı tarzlarda triaj sistemleri geliştirilmiştir. Bunlardan en sık kullanılan sistemler, beş seviyeli triaj skalası ve START sistemidir.
Beş seviyeli TRİAJ skalası
1. Resüsitasyon: Bu seviyedeki hastaya müdahalede gecikme olması hasta hayatını veya herhangi bir doku-organ fonksiyonunu tehlikeli bir duruma sokacaktır. Bu seviyedeki hasta durumuna örnek olarak kardiyak arreste girmiş bir hastayı örnek gösterebiliriz.
2. Çok Acil: Bu seviyedeki hastaya da acil müdahale edilmesi gerekir ama resüsitasyon seviyesindeki hastaya göre bir alt kademede müdahale edilmesi gerekmektedir. Bu seviyedeki hastaya örnek verecek olursak, hastanın acile belirgin bir kanama durumuyla başvurmuş olması, hastada belirgin olarak gözlenebilen nefes darlığının bulunuyor olması bu seviyeye müdahil hastalara örnektir.
3. Acil: Bu seviyedeki hastalara müdahale ise çok acil seviyesindeki hastalara müdahaleden sonra gelmektedir. Hastada meydana gelmiş olan zehirlenme olayı , hastanın diyare ve kusma gibi şikayetlerinin olması bu seviyeli hastalara örnek olarak verilebilir.
4. Bekleyebilir: Acile gelen bu seviyedeki hastalar yukarıdaki seviyelerdeki hastaların müdahalelerinin yapılmasından sonra müdahale edilmesi gereken hastalar kategorisinde yer almaktadır. Hastanın acile, hafif baş ağrısı nedeniyle ya da abdominal bölgede herhangi birağrı varlığının olduğu şikayetleriyle başvurmuş olması gibi örnekler bu seviyedeki hastalara örnektir.
5. Geciktirilebilir: Acil servise başvuran bu seviyeli hastalar bekletilebilir bir durumdan dolayı acile başvurduklarından daha alt seviyelerdeki hastalar bu kategoride yer almaktadır. Örnek olarak acile psikiyatrik problem, yara bölgesinin kontolünün yapılması gibi şikayetlerle gelen hastalar bulunmaktadır.
